ສູນກາງສະຫະພັນແມ່ຍິງລາວ ເປັນອົງການຈັດຕັ້ງມະຫາຊົນຂອງພັກ ແລະ ເປັນອົງການພາຄີຂອງ ສາກົນ ຈະຮ່ວມກັບແມ່ຍິງໃນທົ່ວໂລກ ແລະ ແມ່ຍິງລາວໃນທົ່ວປະເທດ ສະເຫລີມສະຫລອງວັນແມ່ຍິງສາກົນ ຄົບຮອບ 109 ປີ ພາຍໃຕ້ຄໍາຂວັນ “ຄິດຢ່າງສະເໝີພາບ, ສ້າງຄວາມສະຫລາດ, ປະດິດສ້າງເພື່ອການປ່ຽນແປງ” ແລະ ໃນປີກາຍນີ້ ແມ່ຍິງລາວ ໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຄຳຂວັນ “ເຖິງເວລາແລ້ວທີ່ທຸກຄົນ ຮ່ວມມືກັນປັບປຸງຊີວິດການເປັນຢູ່ ຂອງແມ່ຍິງໃນຕົວເມືອງ ແລະ ຊົນນະບົດໃຫ້ດີຂຶ້ນ”; ພ້ອມທັງສືບຕໍ່ພັດ ທະນາຄວາມສະເໝີພາບ ຍິງ-ຊາຍ ຕິດພັນກັບການພັດທະນາປະເທດຊາດ”, ຂໍ້ແຂ່ງຂັນ 3 ດີ ຂອງສະຫະພັນແມ່ຍິງລາວຕິດພັນກັບຂະບວນ ແຂ່ງຂັນຮັກຊາດພັດທະນາ ແລະ ວຽກງານ 3 ສ້າງ ເຂົ້າສູ່ລວງເລິກ.
ຄືດັ່ງທີ່ຮູ້ແລ້ວວ່າ: ພາຍໃຕ້ລະບອບຂ້າທາດ, ສັກດິນາ ແລະ ນາຍທຶນ; ແມ່ຍິງໃນທົ່ວໂລກ ໄດ້ຕົກຢູ່ໃນແອກປົກຄອງຂອງລະບອບການເມືອງທີ່ຈໍາກັດສິດທິ ແລະ ເສລີພາບຂອງແມ່ຍິງ ລວມທັງແອກກົດຂີ່ຂົ່ມເຫັງຂອງຜູ້ຊາຍ ໂດຍສະເພາະຜູ້ເປັນສາມີ (ຜົວ); ເມື່ອເປັນແນວນັ້ນ ແມ່ຍິງໃນບັນດາປະເທດທົ່ວໂລກ ຈຶ່ງສາມັກຄີກັນເຂົ້າ ແລະ ໄດ້ຕໍ່ສູ້ທວງເອົາສິດ ແລະ ຄວາມສະເໝີພາບ ຍິງ-ຊາຍ ໂດຍໄດ້ສືບທອດຂະ ບວນການຕໍ່ສູ້ຂອງແມ່ຍິງສະຫະລັດອາເມຣິກາ ໃນປີ 1910 ຂະບວນການຕໍ່ສູ້ຂອງແມ່ຍິງ ໄດ້ແຜ່ຂະຫຍາຍກວ້າງອອກສູ່ບັນດາປະເທດນາຍທຶນໃນເອີຣົບ ແລະ ໃນປີນີ້ເອງ ກອງປະຊຸມສາກົນຄັ້ງທໍາອິດກ່ຽວກັບບັນຫາແມ່ຍິງ ໄດ້ຈັດຂຶ້ນຢູ່ນະຄອນຫລວງ ໂກເປັນຮາກ, ປະເທດດານມາກ ແລະ ຕົກລົງເອົາບັນຫາສໍາຄັນຕ່າງໆຂອງແມ່ຍິງ ລວມທັງ ຮັບຮອງເອົາວັນທີ 8 ມີນາ ທຸກໆປີ ເປັນວັນແມ່ຍິງສາກົນ.
ສະນັ້ນ, ວັນທີ 8 ມີນາ ເປັນວັນທີ່ມີ ຄວາມໝາຍສໍາຄັນຍິ່ງ, ເປັນເຫດການການເມືອງ ແລະ ທັງເປັນຂີດໝາຍແຫ່ງໄຊຊະນະ ທີ່ເປັນພື້ນຖານ ຂອງຂະບວນການແມ່ຍິງສາກົນ ຕໍ່ສູ້ທວງເອົາສິດຜົນປະໂຫຍດອັນຊອບທໍາ ເພື່ອປົດປ່ອຍຕົນເອງ ແລະ ທວງໃຫ້ມີສິດສະເໝີພາບ, ປະຊາທິປະໄຕ ເທົ່າທຽມກັບເພດຊາຍ, ທວງໃຫ້ນາຍທຶນ ແກ້ໄຂຊີວິດການເປັນ ຢູ່ພາຍໃຕ້ຄໍາຂັວນ “ຜູ້ໜຶ່ງເຮັດວຽກ ມື້ໜຶ່ງ 8 ຊົ່ວໂມງ, ແມ່ຍິງ ແລະ ຜູ້ຊາຍ ເຮັດວຽກຄືກັນ ຕ້ອງໄດ້ຮັບເງິນເດືອນເທົ່າກັນ, ຕ້ອງມີລະບອບປ້ອງ ກັນສຸຂະພາບຂອງແມ່ຍິງ ແລະ ເດັກນ້ອຍ, ຕ້ານສົງຄາມຮຸກຮານ, ປົກປັກຮັກສາສັນຕິພາບໂລກ”.
ສໍາລັບຢູ່ປະເທດລາວ; ພາຍໃຕ້ ລະບອບສັກດິນາ ແລະ ລ່າເມືອງ ຂຶ້ນແບບເກົ່າ-ແບບໃໝ່ ຢຶດຄອງ, ແມ່ຍິງລາວ ບັນດາເຜົ່າ ໄດ້ຖືກຂູດຮີດຢ່າງແສນສາຫັດ, ແມ່ຍິງຕ້ອງໄດ້ປະເຊີນກັນ 3 ແອກທີ່ຮ້າຍກາດ ແລະ ມີແມ່ຍິງຈໍານວນບໍ່ໜ້ອຍກາຍ ເປັນຂ້ອຍຂ້າມ້າຕ່າງ, ເປັນນາງ ບໍາເລີ ເປັນດອກໄມ້ໃຫ້ເພດກົງກັນຂ້າມເຊີຍຊົມ, ຫາກເວົ້າເຖິງການເຄື່ອນ ໄຫວທາງດ້ານການເມືອງ ແມ່ນບໍ່ມີຈັກດີ້, ຮ້າຍແຮງໄປກວ່ານັ້ນຜູ້ຊາຍ ທີ່ເປັນຜົວໄດ້ປ່ອຍປະ ແລະ ໂຍນເມຍໄວ້ຢູ່ເຮືອນຄົວ ຫລື ເປັນ “ແມ່ເຮືອນ”, ຖ້າອອກໄປເຮັດວຽກບ້ານການຫລວງ ພັດອົງການຈັດຕັ້ງ ຂອງພວກລ່າເມືອງຂຶ້ນ ແລະ ພວກຂາຍຊາດ ກໍ່ບໍ່ຮັບ, ຫາກຮັບກໍ່ຈະໃຫ້ເງິນເດືອນ ຫລື ຄ່າແຮງຕໍ່າທີ່ສຸດ; ເວົ້າລວມແລ້ວພາຍໃຕ້ລະບອບສັກ ດິນາ ແລະ ລ່າເມືອງຂຶ້ນ ແມ່ຍິງລາວ ບໍ່ມີສິດສຽງຫຍັງຈັກໜ້ອຍເລີຍ…
ພາຍໃຕ້ລະບອບໃໝ່ ລະບອບແຫ່ງສິດເປັນເຈົ້າຂອງປວງຊົນລາວທັງຊາດພາຍໃຕ້ການນໍາພາຂອງພັກ, ແມ່ຍິງລາວ ໄດ້ຮັບການ ຍົກສູງບົດບາດໃນສັງຄົມ, ໃນສະໄໝການປະຕິວັດຊາດ ປະຊາທິປະໄຕ ແມ່ຍິງລາວບັນດາເຜົ່າໃນທົ່ວປະເທດກໍໄດ້ຄຽງບ່າຄຽງໄລ່ ຕໍ່ສູ້ຕ້ານກັບສັກດິນາ, ພວກລ່າເມືອງ ຂຶ້ນເກົ່າ ແລະ ແບບໃໝ່ໃນສະໜາມ ຮົບແນວຄິດ-ວັດທະນາທໍາ, ຮ່ວມຂຸມຄອງສູ້ຮົບໃນ ຫລາຍສະໝໍຣະ ພູມຮົບຢ່າງພິລາດ ອາດຫານທັງ ປົກປັກຮັກສາເຮືອນຊານບ້ານ ຊ່ອງ, ເຂດນໍ້າແດນດິນ, ອອກແຮງຜະລິດສະບຽງອາຫານ, ລໍາລຽງສົ່ງໃຫ້ອ້າຍນ້ອງ ຢູ່ແນວໜ້າໃນນີ້ ເດັ່ນທີ່ສຸດ ກໍ່ມີເອື້ອຍນ້ອງກອງກໍາລັງໄຟເພດຍິງ, ສາວຊຽງຂວາງ ທັງງາມ-ທັງເກັ່ງ ແລະ ເອື້ອຍນ້ອງ ແຂວງອື່ນໆ ເຊິ່ງສ້າງໄດ້ວິລະກໍາ ອັນຍິ່ງໃຫຍ່ ເກີດມີວິລະຊົນເລື່ອງ ຈິງຄົນແທ້ ເຊັ່ນ: ແມ່ເຖົ້າຢົງກາຍ, ທ່ານນາງ ໄຕເພັດ ສີລາເພັດ, ທ່ານ ນາງ ບົວຄໍາ ພົມມະຈັນ ແລະ ທ່ານ ອື່ນໆ ທີ່ໄດ້ເດັດດ່ຽວໜຽວແໜ້ນຕໍ່ ສູ້ຕີສັດຕູໃນທຸກດ້ານປະກອບສ່ວນ ຢ່າງສົມກຽດເຂົ້າໃນການຂຽນໜ້າ ປະຫວັດສາດຂອງຊາດ, ຂອງແມ່ ຍິງລາວ.
ພັກ ແລະ ລັດຖະບານເຮົາ ໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ ສ້າງທຸກເງື່ອນໄຂໃຫ້ແມ່ຍິງລາວບັນດາເຜົ່າ ໄດ້ມີຊີວິດທີ່ດີ ຂຶ້ນທາງດ້ານວັດຖຸ ແລະ ຈິດໃຈ, ຍົກສູງສິດສະເໝີພາບ ແລະ ບົດບາດ ຍິງ-ຊາຍທຽບເທົ່າກັນໃນທຸກດ້ານ; ມາເຖິງປັດຈຸບັນ, ເອື້ອຍນ້ອງແມ່ຍິງລາວບັນດາເຜົ່າສາມາດ ເຂົ້າເຖິງການສຶກສາ, ສາທາລະນະສຸກ, ແຫລ່ງທຶນ… ແລະ ຊີວິດການ ເມືອງຢ່າງເຕັມປ່ຽມ, ມີຫລາຍສະ ຫາຍໄດ້ ຮັບການເລືອກຕັ້ງເຂົ້າໃນ ຕໍາແໜ່ງລະດັບສູງຂອງພັກ ເປັນກໍາມະການກົມການເມືອງສູນກາງພັກ; ສະເພາະຢູ່ສະພາແຫ່ງຊາດ ກໍ່ມີແມ່ ຍິງຄົນທໍາອິດທີ່ເປັນປະທານສະ ພາແຫ່ງຊາດ ແລະ ລົງຮອດສະມາຊິກສະພາຂັ້ນແຂວງ; ຢູ່ໃນຄະນະລັດຖະບານ ເປັນລັດຖະມົນຕີ, ຮອງລັດຖະມົນຕີ, ເປັນການນຳຂັ້ນແຂວງ, ລົງຮອດຫົວໜ້າໜ່ວຍຂັ້ນບ້ານ… ໃນທຸກຂົງເຂດຊີວິດສັງຄົມ ລ້ວນແຕ່ມີການປະກອບສ່ວນຂອງແມ່ຍິງຫລາຍຂຶ້ນ.
ປັດຈຸບັນ; ເອື້ອຍນ້ອງແມ່ຍິງລາວ ໄດ້ຮັບການເຊີດຊູສູງຂຶ້ນໃນ ສັງຄົມລາວ ແລະ ເວທີສາກົນ ແລະ ພາກພື້ນ ຊຶ່ງບໍ່ມີຍຸກໃດສະໄໝໃດທີ່ ແມ່ຍິງລາວ ຈະໄດ້ຮັບການເອົາໃຈ ໃສ່ສູງຂຶ້ນຄືທຸກມື້ນີ້; ຜ່ານມາການ ນໍາຂັ້ນສູງຂອງພັກ-ລັດ, ຄະນະພັກ-ອໍານາດການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ຂະແໜງການຕ່າງໆ ໄດ້ມີ ຄວາມເປັນຫ່ວງ-ເປັນໃຍຕໍ່ການດໍາ ລົງຊີວິດຂອງແມ່ຍິງ ໂດຍເອົາໃຈໃສ່ທາງດ້ານວັດຖຸ ແລະ ຈິດໃຈ ໂດຍສະເພາະໃນກອງປະຊຸມໃຫຍ່-ກອງ ປະຊຸມທີ່ສໍາຄັນຂອງສະຫະພັນແມ່ ຍິງນັບແຕ່ຂັ້ນສູນກາງລົງຮອດ ທ້ອງຖິ່ນ ລ້ວນແຕ່ໄດ້ຮັບກຽດການເຂົ້າຮ່ວມຂອງບັນດາການນໍາຂັ້ນ ສູງຂອງພັກ ແລະ ລັດຖະບານ, ສ່ວນຢູ່ທ້ອງຖິ່ນ-ຂະແໜງການກໍ່ມີຄະ ນະພັກ-ອຳນາດການປົກຄອງເຂົ້າຮ່ວມ ຊຶ່ງໄດ້ສະແດງເຖິງການເອົາໃຈໃສ່ຊີ້ນໍາ ແລະ ນໍາພາຢ່າງໃກ້ສິດ ຂອງຂັ້ນເທິງ ຕໍ່ກັບອົງການສະຫະ ພັນແມ່ຍິງ ໃນແຕ່ລະຂັ້ນ.
ໃນຜ່ານມາ; ສູນກາງສະຫະພັນ ແມ່ຍິງລາວກໍ່ຄືສະຫະພັນແມ່ຍິງ ແຕ່ລະຂັ້ນໄດ້ສຸມສຶກສາອົບຮົມການເມືອງແນວຄິດ ດ້ວຍຫລາຍຮູບ ການ, ສືບຕໍ່ນໍາພາສະຫະພັນແມ່ຍິງລາວ ແຕ່ລະຂັ້ນເປັນເຈົ້າການປະຕິບັດຂໍ້ແຂ່ງຂັນ 3 ດີ ໃນແຕ່ລະໄລຍະ ຊຶ່ງມີສະມາຊິກ ສະຫະພັນແມ່ຍິງ ເຂົ້າຮ່ວມແຂ່ງຂັນໃນທົ່ວປະເທດເພີ່ມຂຶ້ນ, ຄັດເລືອກສະມາຊິກແມ່ຍິງ 3 ດີ ກວມອັດຕາສ່ວນສູງ, ມີຄອບຄົວຕົວແບບ, ສະຫະພັນແມ່ຍິງ ບ້ານ-ເມືອງ 3 ດີ, ສະຫະພັນແມ່ຍິງໜ່ວຍ, ຮາກຖານ, ກົມກອງ 3 ດີ ເກີດຂຶ້ນຢ່າງຫລວງຫລາຍ ແລະ ເປັນ ຂະບວນຟົດຟື້ນ ໂດຍໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດການສ້າງຄອບຄົວ ແລະ ບ້ານ ແມ່ຍິງ 3 ດີ ຕິດພັນກັບການສ້າງບ້ານພັດທະນາຕາມທິດ 3 ສ້າງ; ພ້ອມນີ້ ທັງສ້າງພະນັກງານນໍາພາ-ພະນັກງານຄຸ້ມຄອງ; ສ້າງຂະບວນ ການຂອງແມ່ຍິງຕິດພັນກັບຂະບວນການລວມຂອງ ພັກ-ລັດ ແລະ ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນປີທ່ອງທ່ຽວ ລາວ 2018 ແລະ ກິດຈະກໍາສໍາຄັນ ອື່ນໆອີກ ເປັນຕົ້ນໄດ້ຮ່ວມກັບພາກ ສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງສະຫລອງວັນຊັບສິນປັນຍາ ໂລກປີ 2018, ການຈັດຫາທຶນຮອນປັບປຸງຖ້ຳວຽງໄຊ, ເຂົ້າຮ່ວມສະເຫລີມສະຫລອງວັນ ສ້າງຕັ້ງເມືອງວຽງໄຊ ຄົບຮອບ 50 ປີ, ວັນສ້າງຕັ້ງກອງທັບປະຊາ ຊົນລາວ ຄົບຮອບ 70 ປີ ແລະ ບັນຫາສໍາຄັນອື່ນໆອີກຫລາຍດ້ານ. ພ້ອມນັ້ນ ສະຫະພັນແມ່ຍິງລາວ ຍັງໄດ້ມີການເຄື່ອນໄຫວພົວພັນ ຮ່ວມມືກັບບັນດາປະເທດເພື່ອນມິດ ໂດຍສະເພາະກັບ ສະຫະພັນແມ່ຍິງ ຫວຽດນາມ, ແມ່ຍິງບັນດາປະເທດ ອາຊຽນ ແລະ ອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນ ຈໍານວນໜຶ່ງ; ນອກນີ້ຍັງໄດ້ເຂົ້າ ຮ່ວມກອງ ປະຊຸມສໍາຄັນຕ່າງລະດັບ ພາກພື້ນແລະສາກົນ, ນອກນີ້ ຍັງມີ ການພົວພັນ ແລະ ຮ່ວມມືຈັດຕັ້ງປະ ຕິບັດໂຄງການທີ່ພົວພັນເຖິງການ ປົກປ້ອງ ແລະພັດທະນາແມ່ຍິງກັບ ສ ເກົາຫລີ, UNICEF, UNDP,ພົວພັນຮ່ວມມືກັບອົງການ OXFAM, ມູນນິທິທະນາຄານຝາກປະຢັດເພື່ອ ການຮ່ວມມືສາກົນປະເທດ ເຢຍລະມັນ, ກອງທຶນສິ່ງແວດລ້ອມໂລກ, ອົງການ APHEDA, ອົງການຊ່ວຍເຫລືອເດັກສາກົນ ແລະ ອົງການແຄຣນາໆຊາດປະຈໍາລາວ; ສະຫະພັນແມ່ຍິງ 6 ແຂວງ-ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ກໍ່ໄດ້ມີການເຄື່ອນ ໄຫວ ແລະແລກປ່ຽນບົດຮຽນຕາມ ພາລະບົດບາດ ແລະ ເງື່ອນໄຂຕົວຈິງຂອງແຕ່ລະທ້ອງຖິ່ນ.
ທີ່ມາ: ຂປລ