ເປັນເວລາຕັ້ງ 20 ປີທີ່ ທ່ານ ໄກສອນ ( ເຊິ່ງປັດຈຸບັນ ມີອາຍຸ 70 ປີ ) ໄດ້ຮວມມືຢ່າງສະຫນິດແຫນ້ນກັບ ຫວຽດນາມ ເພື່ອຂັບໄລ່ຝະລັ່ງເສດອອກຈາກດິນອິນດູຈີນ ແລະ ຫລັງຈາກນັ້ນມາ ກໍເພື່ອຕ້ານກັບບັນດາພັກຝ່າຍລາວ ທີ່ໄດ້ຮັບການອູ້ມຊູຊ່ວຍເຫລືອຈາກສະຫະລັດອາເມລິກາ.
ສົງຄາມຮຸກຮານ ຄັ້ງທີ 2 ນີ້, ໄດ້ເຮັດໃຫ້ປະເທດລາວຖືກທຳລາຍ່ຳາງຫນັກ . ທ່ານ ໄກສອນ ກ່າວວ່າ ” ປັດຈຸບັນຊາວຊົນນະບົດ ຍັງສືຕໍ່ເສຍຊີວິດຍ້ອນລູກບົມບີ້ ( ໃນປີ 1985 ປະເທດລາວເປັນເປັນປະເທດທໍາອິດ ໃນກຸ່ມປະ ເທດອິນດູຈີນ ທີ່ຫັນເສດຖະກິດໄປສູ່ຕະຫລາຍເສລີ ໂດຍພື້ນຖານ ແລະ ເປີດປະຕູໃຫ້ໂລກຕາເວັນຕົກ. ກອນທີ່ເພີ່ນ ຈະອອກເດີນທາງຈາກວຽງຈັນ (ໄປຝະລັ່ງ), ເພີ່ນໄດ້ໃຫ້ສໍາພາດ ແກ່ນັກຂາວ (ອັນເປັນໂອກາດທີ່ຫາຍາກສົມ ຄວນ , ໂດຍໄດ້ສະຫລຸບ ເຖິງຜົນສໍາເລັດຂອງການປະຕິຮູບ ໃນ 4 ປີຜ່ານມາ. ໃນການສໍາພາດເທື່ອນີ້ , ເພິ່ນໃຊ້ພາ ສາຝະລັ່ງ, ພາສາທີ່ເພິ່ນເວົ້າໄດ້ດີ, ເຖິງວ່າບໍ່ຄ່ອຍໄດ້ໃຊ້ມັນມາຕັ້ງ 40 ປີແລ້ວກໍຕາມ . ຕໍ່ຄໍາຖາມ ທີ່ວ່າ : ” ທ່ານສາມາດສະຫລຸບຕີລາຄາການປະຕິຮູບໃນເບື້ອງຕົ້ນແລ້ວບໍ່ ?.
ເພິ່ນຕອບວ່າ : –
– ອັນທໍາອິດແມ່ນປະຊາຊົນດີອົກດີໃຈ. ໃນເບື້ອງຕົ້ນ , ຍ້ອນພວກເຮົາຂາດບົດຮຽນ ແລະ ນຳໃຊ້ກົນໄກຄຸ້ມຄອງ ອາດຍາສິດ ຈິ່ງເຮັດໃຫ້ບໍ່ໄດ້ຮັບຫມາກຜົນດີປານໃດ . ຕໍ່ມາພວກເຮົາ ຈຶ່ງນໍາໃຊ້ກົດເກນຕະຫລາດ, ເຮັດໃຫ້ມີການຈໍລະຈອນສິນຄ້າ ຢ່າງເສລີ–ຖືກກົດຫມາຍ, ພວກເຮົາຍັງຈະຕ້ອງໄດ້ອອກເຫື່ອເທແຮງໃນທຸກຂົງເຂດ, ແຕ່ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ ຂະບວນວິວັດແຫ່ງການປ່ຽນແປງໃຫມ່ນີ້ ຍັງຢູ່ໃນໄລຍະທົດລອງຢູ່, ແລະ ມັນກໍມີຫລາຍອັນຫຍຸ້ງຍາກ . . ..
– ອັນໃດ ພວກທານເອົາໃຈໃສ່ກ່ອນຫມູ່ ?
– ປະເທດລາວນອນຢູ່ໃນ 4 ປະເທດ ທີ່ຂະຫຍາຍຕົວຊ້າທີ່ສຸດໃນໂລກ. ພວກເຮົາເປັນປະເທດທີ່ຮັງມີແຕ່ກໍຍັງທຸກຍາກ ພວກເຮົາມີຊັບພະຍາກອນຫລາຍຢູ່, ແຕພັດຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຊຸດຄົ້ນມັນເທື່ອ..
ສະນັ້ນ, ພວກເຮົາຕ້ອງເຄື່ອນໄຫວຢ່າງມີປະສິດທິຜົນທີ່ສຸດ. ພວກເຮົາກໍານົດ 4 ບັນຫາ ທີ່ຕ້ອງເອົາໃຈໃສ່ກວ່າຫມູ່ຕາມລຳດັບດັ່ງນີ້:
ລະດັບການສຶກສາ, ການສະສົມທຶນ , ການນໍາໃຊ້ເຕັກໂນ ໂລຊີ ແລະ ການກໍ່ສ້າງພະນັກງານຄຸມຄອງ
– ການເປີດປະຕູຕໍ່ໂລກພາຍນອກ,ຈະສືບຕໍ່ດໍາເນີນໄປບໍ່? ,
– ພວກເຮົາໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນເປັນພິເສດຕໍ່ການປ່ຽນແປງໃຫມ່ ໃນດ້ານການພົວພັນເສດຖະກິດກັບຕ່າງປະເທດ, ເພື່ອຍາດເອົາການຊ່ວຍເຫລືອທາງດ້ານການເງິນ ແລະ ດ້ານເຕັກໂນໂລຊີຈາກຕ່າງປະເທດ, ພວກເຮົາເພິ່ງພໍໃຈ ທີ່ສັງເກດເຫັນວ່າ ການຮ່ວມມືກັບປະເທດຕ່າງໆ ໄດ້ມີການຂະຫຍາຍຕົວໃຫມ່ ແລະ ມັນເປັນບັນຫາຍາກ ທີ່ພວກເຮົາຈະຫລີກລ້ຽງຂີ້ຂາດຕົກບົກພ່ອງ ແລະປະກົດການທີ່ຕ່າງໆໄດ້, ເພາະມັນເປັນເລື່ອງໃຫມ່ສໍາລັບພວກເຮົາ.
ຮີບໂຮມ ແລະນຳມາຮຽງ: ເພຈ ແລະເວບໄຊ ອິນໄຊລາວ
ຈາກປຶ້ມ ໄກສອນ ລູກຂອງປະຊາຊົນ ຄະນະກຳມະການວິທະຍາສາດສັງຄົມແຫ່ງ ສປປລາວ 1991
