ຈາກພົງສາວະດານຕ່າງໆເຮັດໃຫ້ແຈ່ມແຈ້ງວ່າ ຊົນລາວລາວມີຄວາມເຊື່ອໃນພະຍານາກຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນ ຊື່ເມືອງທຸກໆເມືອງລ້ວນແຕ່ກ່ຽວພັນກັບພະຍານາກທັງນັ້ນ ບໍ່ພຽງແຕ່ການຕັ້ງຊື່ເມືອງໃຫ້ກ່ຽວຂ້ອງກັບພະຍາ ນາກ ແຕ່ຫາກຍັງປາກົດຕາມຄະຕິຄວາມເຊື່ອໃນການຫາລືກງາມ ຍາມດີໃນການຂຶ້ນຄອງແຜ່ນດິນຂອງບັນດາເຈົ້າຊີວິດອີກ ເຊັ່ນ :
ຂຸນບູຣົມຣາຊາທິຣາຊ ເຈົ້ານະຄອນໜອງແສ ຜູ້ສ້າງເມືອງແຖນຈົນສຳເລັດ ຈຶ່ງຫາລຶກງາມຍາມດີຂຶ້ນຄອງເມືອງແຖນ ເຊິ່ງຫາໄດ້ວັນທີ່ລາຫູເຂົ້າສູ່ລາສີຕຸນ ສັດຄູ່ລາສີ ກໍ່ຄື ພະຍານາກ.
ຄວາມສຳພັນລະຫວ່າງນາກກັບນະຄອນຕ່າງໆ ຂອງຄົນລາວບໍ່ໄດ້ສິ້ນສຸດຢູ່ໃນສະໄຫມຂຸນບູຣົມ ສາຍສຳພັນນີ້ຍັງສືບທອດຕໍ່ເນື່ອງມາຮອດລູກ ຂອງຂຸນບູຣົມ ກໍ່ຄື ຂຸນລໍ ເຊິ່ງເປັນຜູ້ສ້າງເມືອງຊຽງດົງ ຊຽງທອງ (ຫລວງພຣະບາງ) ໂດຍມີການຫມາຍເຂດເມືອງໃນຕຳນານເອົາໄວ້ວ່າເອົາໂງ່ນຫມື່ນຫລວງເປັນຫາງນາກ ເອົາປາກນ້ຳຄານ ເປັນຫົວນາກ ແລະເອິ້ນຊື່ນະຄອນນີ້ວ່າ :
ນະຄອນຊຽງທອງສີສັດຕະນາກ ຈົນມາຮອດເປັນເມືອງຫລວງພຣະບາງ ໃນທຸກມື້ນີ້.
ຫລວງພຣະບາງໄດ້ຊື່ວ່າເປັນນະຄອນແຫ່ງນາກ ຄົນຫລວງພຣະບາງເຊື່ອຖືໃນນາກຢ່າງແນບແຫນ້ນໃນຈິດໃຈ ຈົນເຖິງກັບປາກົດຄວາມເຊື່ອໃນເລື່ອງບັນພະບູຣຸດຂອງຄົນຫລວງພຣະບາງ ຄື :
ພະຍານາກ 15 ຕະກຸນ ແລະພະຍາກນາກ 15 ຕະກຸນນີ້ຍັງຄົງປົກປັກຮັກສາເຂດແດນຕ່າງໆດັ່ງນີ້ :
1. ນາງດຳຢູ່ຄົກທ່ອນ,
2. ນາງດ່ອນຢູ່ຄົກເຮືອ,
3. ນາງຜົມເຝືອ(ຄຳເຝືອ)ຢູ່ເຫນືອທ່າຊ້າງ,
4. ທ້າວໂຕ່ງກວ້າງຂວາງຢູ່ປາກຄານ ,
5. ທ້າວທອງຈານຢູ່ຜາດ່ຽວ, ,
6. ທ້າວຄຳບ່ຽວຢູ່ຜາເສືອ,
7. ທ້າວບຸນເຍືອຢູ່ກ້ອນກ່າຍຟ້າ ,
8. ທ້າວຄຳຫລ້າຢູ່ຜາບັງ,
9. ທ້າວຄຳປັງຢູ່ພູຊ້າງ,
10. ທ້າວບຸນກວ້າງຢູ່ພູຊວງ ,
11. ທ້າວບຸນຍວງຢູ່ກ້ອງຫມຶດແອ່ນ,
12. ທ້າວຄຳແທ່ນຢູ່ຜາຊະວາ,
13. ທ້າວຈົງລົວຢູ່ຜາສຸມເສົ້າ (ຜາຍ່າເຖົ້າ) ,
14. ອຸສຸພະນາກເຈົ້າຢູ່ເຝົ້າສົບດົງ,
15. ທ້າວໃຈຈຳນົງ ຢູ່ຮັກສາພຣະບາທ ສຣິສັດຕະນາກເຈົ້າຢູ່ເຝົ້າຈອມສຣີ .
(ແຕ່ອັດມິນນັບໄດ້ 16 ຕະກຸນ ຂໍຄວາມກະລຸນາຜູ້ຮູ້ທຸກທ່ານຊ່ວຍຊີ້ແນະອີກຄັ້ງເດີແລະມີອີກຫລາຍຕຳລາແລະການເລົ່າຈາກຜູ້ເຖົ້າຜູ້ແກ່ ຜູ້ຊົວຄຸນນະວຸດ ທີ່ມີຄວາມແຕກຕ່າງກັນຈາກບົດຄວາມນີ້).
ດ້ວຍເຫດນີ້ ຫລວງພຣະບາງຈຶ່ງເປັນດິນແດນແຫ່ງພະຍານາກ ແລະເປັນຄວາມເຫມາະສົມທຸກປະການ ທີ່ຈะເປັນສະຖານທີ່ສະຖາປະນາລິດເດດໃຫ້ກັບນາຄາທິບໍດີສີສັດຕະນາກບາດານທີ່ສະພາບຸນໄດ້ຈັດສ້າງຂຶ້ນ ໂດຍສະເພາະສັນຍາລັກຂອງສີຫນ້າຂອງພະຣາຊວັງຫລວງພຣະບາງຈຶ່ງເອົາຮູບນາກ 15 ຕະກຸນ ລາຍອ້ອມສັນຍາລັກຂອງຊ້າງ ສາມສຽນ ແປວ່ານາກທັງ 15 ຕະກຸນປົກປ້ອງຄຸ້ມຄອງອານາຈັກແຫ່ງນີ້ຢູ່ຕະຫລອດເວລາແລະ ຄວາມສຳພັນລະຫວ່າງພະຍານາກກັບຄົນລາວທີ່ປາກົດໃນຕຳນານນິທານ ຫລືພົງສາວະດານມັກຈະມີລັກສະນະຂອງຄວາມເປັນປະຫວັດສາດສອດແຊກຢູ່ສະເໝີ ແມ້ກະທັງຕຳນານການສ້າງເມືອງຫລວງສຸດທ້າຍຂອງລາວເຮົາ ກໍ່ຄື: ນະຄອນວຽງຈັນ ກໍ່ຍັງຄົງກ່ຽວພັນກັບພະຍານາກ ດັ່ງທີ່ເຮົາຮັບຮູ້ນັ້ນແລ.
ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ: Lao Art and Culture
