ທະນາຄານໂລກ ໄດ້ສໍາຫລວດວິສາຫະກິດ ໃນປີ 2018 ເພື່ອຊອກຮູ້ອຸປະສັກຂອງວິສາຫະກິດຂະຫນາດນ້ອຍ ແລະ ກາງ ຫຼືເອັສເອັມອີ ຢູ່ລາວ.
ການສໍາຫລວດດັ່ງກ່າວ ໄດ້ສໍາພາດ 332 ວິສາຫະກິດ; ໃນນັ້ນ 76% ແມ່ນວິສາຫະກິດຂະຫນາດນ້ອຍ, 21 % ແມ່ນວິສາຫະກິດຂະຫນາດກາງ, ແລະ 3 % ແມ່ນວິສາຫະກິດຂະຫນາດໃຫຍ່.
ວິສາຫະກິດທີ່ຖືກສໍາຫລວດຄວາມຄິດເຫັນໃນຄັ້ງນີ້ 46% ຢູ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ, 29% ຢູ່ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ, 14% ຢູ່ແຂວງຈໍາປາສັກ, 6% ຢູ່ແຂວງຫລວງພະບາງ, ແລະ 5 % ຢູ່ແຂວງຄໍາມ່ວນ.
ຖ້າແບ່ງຕາມຂະແຫນງການ ແມ່ນປະກອບດ້ວຍອຸດສາຫະກໍາປຸງແຕ່ງ 17%, ຂາຍຍ່ອຍ 30% ແລະ ຂະແຫນງບໍລິການອື່ນໆ 53%.
ຜົນການສໍາຫລວດຊີ້ໃຫ້ເຫັນຫລາຍອຸປະສັກທີ່ກີດຂວາງການຂະຫຍາຍຕົວຂອງເອັສເອັມອີລາວ. ໃນນັ້ນ 36% ເຫັນວ່າ ການເຂົ້າຫາແຫລ່ງທຶນແມ່ນບັນຫາທີ່ຕ້ອງການການແກ້ໄຂຢ່າງເອົາຈິງເອົາຈັງ ຊຶ່ງຖືກຈັດເປັນອຸປະສັກສຳຄັນທີ່ສຸດ ໃນປີ 2018 ເມື່ອທຽບໃສ່ຜົນສໍາຫລວດປີ 2016 ມີເອັສເອັມອີ ພຽງແຕ່ 5% ທີ່ເຫັນວ່າການເຂົ້າຫາແຫລ່ງທຶນແມ່ນຂໍ້ຈຳກັດຂອງການດຳເນີນທຸລະກິດ.
ຜູ້ປະກອບກິດຈະການທີ່ເຫັນວ່າ ການເຂົ້າຫາແຫລ່ງທຶນແມ່ນອຸປະສັກຕົ້ນຕໍ ເຖິງວ່າ ມີຄວາມຕ້ອງການທຶນຮອນ ແຕ່ກໍບໍ່ໄດ້ຍື່ນຂໍສິນເຊື່ອຈາກທະນາຄານທຸລະກິດ ຍ້ອນພວກເຂົາມີທັດສະນະຄະຕິດ້ານລົບຕໍ່ກັບການປ່ອຍສິນເຊື່ອຂອງທະນາຄານ ຄື:
1) ອັດຕາດອກເບ້ຍສູງ,
2) ຂັ້ນຕອນການຍື່ນຂໍສິນເຊື່ອຫຍຸ້ງຍາກ,
3) ບໍ່ຄິດວ່າຍື່ນໄປແລ້ວຈະໄດ້ຮັບອະນຸມັດ,
4) ທະນາຄານຮຽກຮ້ອງຫລັກຊັບຄໍ້າປະກັນສູງຫລາຍ,
5) ຂະຫນາດຂອງສິນເຊື່ອບໍ່ຫລາຍ ແລະ ເວລາກູ້ຢືມສັ້ນ.
ນອກນັ້ນ ຍັງມີສາຍເຫດທີ່ເກີດຈາກໃນຕົວຂອງຜູ້ປະກອບການເອງ ທີ່ ຍັງຂາດຂີດຄວາມສາມາດດ້ານການວາງແຜນທຸລະກິດ ແລະ ການເງິນ, ຂາດຄວາມຮູ້ດ້ານການບໍລິຫານທຸລະກິດ ແລະ ຄວາມຮູ້ດ້ານການເງິນ. ເອັສເອັມອີທີ່ຖືກສໍາຫລວດ ມີພຽງ 10% ເທົ່ານັ້ນທີ່ຖືບັນຊີທະນາຄານ.
ນອກນັ້ນ ຂໍ້ມູນກ່ຽວກັບສິນເຊື່ອ ຍັງບໍ່ມີການໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ຢ່າງກ້ວາງຂວາງເທົ່າທີ່ຄວນ.
ຜົນສໍາຫລວດປີດັ່ງກ່າວ ຖືວ່າເປັນບ່ອນອີງທີ່ດີໃຫ້ລັດຖະບານໄດ້ສືບຕໍ່ແກ້ໄຂອຸປະສັກ ໂດຍສະເພາະບັນຫາການເຂົ້າຫາແຫລ່ງທຶນຂອງເອັສເອັມອີ. ໃນຕົວຈິງ ລັດຖະບານໄດ້ເລີ່ມແກ້ໄຂບັນຫາດັ່ງກ່າວ ນັບແຕ່ປີ 2010 ເປັນຕົ້ນມາ ຄືດັ່ງທີ່ໄດ້ຂຽນໃນບົດຄວາມສະບັບກ່ອນໜ້ານີ້ ໂດຍໄດ້ສ້າງຕັ້ງກອງທຶນພັດທະນາ ແລະ ສົ່ງເສີມເອັສເອັມອີ ພາຍໃຕ້ດຳລັດນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ສະບັບເລກທີ 123/ນຍ ລົງວັນທີ 03 ມີນາ 2010 ແລະ ສາມາດລະດົມທຶນຮອນຈຳນວນໜຶ່ງຈາກທະນາຄານພັດທະນາອາຊີ ແລະ ທະນາຄານໂລກ ຫຼື ADB ໃນປີ 2012 ແລະ 2014 ຕາມດຳລັບ ເພື່ອໃຫ້ທະນາຄານທຸລະກິດປ່ອຍສິນເຊື່່ອຕໍ່ແກ່ເອັສເອັມອີ.
ເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ ກະຊວງອຸດສາຫະກໍາ ແລະ ການຄ້າ ກໍໄດ້ປັບປຸງດໍາລັດດັ່ງກ່າວ ຄືດໍາລັດວ່າດ້ວຍກອງທຶນສົ່ງເສີມເອັສເອັມອີ (ສະບັບປັບປຸງ) ເລກທີ 299/ລບ ລົງວັນທີ 4 ກັນຍາ 2019 ເພື່ອເພີ່ມປະສິດທິຜົນຂອງວຽກງານສົ່ງເສີມເຂົ້າຫາແຫລ່ງທຶນ ໂດຍກໍານົດຫລັກການ ແລະ ລະບຽບການຄຸ້ມຄອງ, ການນໍາໃຊ້, ແລະ ການກວດກາ ກອງທຶນສົ່ງເສີມເອັສເອັມອີ ໃຫ້ມີຄວາມເຂັ້ມແຂງ ແລະ ຂະຫຍາຍຕົວ ເປັນບ່ອນອີງດ້ານນິຕິກໍາໃນການດຶງດູດທຶນສົ່ງເສີມເອັສເອັມອີ ຈາກແຫລ່ງຕ່າງໆ ແບບລວມສູນ.
ນອກນັ້ນ, ທະນາຄານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ຍັງໄດ້ອອກ ຂໍ້ຕົກລົງວ່າດ້ວຍ ການຊຸກຍູ້ໃຫ້ທະນາຄານທຸລະກິດສະຫນອງສິນເຊື່ອເພື່ອສົ່ງເສີມເອັສເອັມອີ ສະບັບເລກທີ 784/ທຫລ ລົງວັນທີ 3 ກັນຍາ 2019 ເພື່ອກໍານົດຫລັກການ ແລະ ນະໂຍບາຍພື້ນຖານ ໃນການຊຸກຍູ້ທະນາຄານທຸລະກິດສະໜອງສິນເຊື່ອ ໂດຍໃຫ້ເອັສເອັມອີ ສາມາດເຂົ້າຫາແຫລ່ງທຶນໄດ້ຢ່າງສະດວກ, ກວ້າງຂວາງ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ. ພ້ອມນັ້ນ ກໍເພື່ອສ້າງເງື່ອນໄຂໃຫ້ທະນາຄານທຸລະກິດໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ, ປັບປຸງໂຄງສ້າງດ້ານສິນເຊື່ອ ແລະ ອອກຜະລິດຕະພັນດ້ານການເງິນຫລາຍປະເພດ ເພື່ອສະໜອງສິນເຊື່ອໃຫ້ແກ່ ເອັສເອັມອີ ທີ່ດຳເນີນທຸລະກິດໃນຂະແໜງການຜະລິດເປັນສິນຄ້າ, ການຄ້າ ແລະ ການບໍລິຫານ ທີ່ລັດຖະບານໃຫ້ການສະໜັບສະໜູນ.
ນິຕິກຳຂ້າງເທິງສະແດງອອກເຖິງທິດທາງ ແລະ ນະໂຍບາຍ ທີ່ຊັດເຈນຂອງລັດຖະບານ ໃນການແກ້ໄຂບັນຫາ ການເຂົ້າຫາແຫລ່ງທຶນຂອງເອັສເອັມອີ. ສິ່ງສຳຄັນແມ່ນ ລັດຖະບານໄດ້ຕັດສິນໃຈຂົນຂວາຍ ແລະ ສະໜອງງົບປະມານຈຳນວນຫນຶ່ງ ເຂົ້າໃນການຈັດຕັ້ງຜັນຂະຫຍາຍດຳລັດ ແລະ ຂໍ້ຕົກລົງທີ່ກ່າວມາຂ້າງເທິງ. ລັດຖະບານຕົກລົງສະຫນອງທຶນເຂົ້າໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດດໍາລັດ 299/ລບ ດ້ວຍງົບປະມານ 200 ຕື້ກີບ ໂດຍກອງທຶນສົ່ງເສີມເອັສເອັມອີ ຈະນໍາທຶນ 91% ຂອງງົບດັ່ງກ່າວມອບໃຫ້ທະນາຄານທຸລະກິດທີ່ມີເງື່ອນໄຂຄົບຖ້ວນ ປ່ອຍສິນເຊື່ອໃຫ້ແກ່ເອັສເອັມອີ ທີ່ມີເງື່ອນໄຂຄົບຖ້ວນ ຄືດັ່ງທີ່ກໍານົດໄວ້ໃນດໍາລັດດັ່ງກ່າວ.
ເນື່ອງຈາກເປັນງົບປະມານທີ່ລັດຖະບານສະຫນອງໃຫ້ກອງທຶນສົ່ງເສີມເອັສເອັມອີ ອັດຕາດອກເບ້ຍທີ່ທະນາຄານທຸລະກິດຈະເກັບຕ້ອງບໍ່ສູງກວ່າ 3%.
ນອກຈາກທຶນປະກອບເປັນສິນເຊື່ອໃຫ້ເອັສເອັມອີແລ້ວ ຍັງມີງົບປະມານ 16 ຕື້ກີບ ທີ່ມີແຜນຈະນຳໃຊ້ເຂົ້າໃນໂຄງການຊ່ວຍເຫລືອດ້ານວິຊາການ ທີ່ສະເຫນີໂດຍເອັສເອັມອີ ແລະ ພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງໃນການສົ່ງເສີມບັນດາເອັມເອັມອີ.
ນອກຈາກນັ້ນ, ທະນາຄານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ຍັງໄດ້ເຊັນສັນຍາກູ້ຢືມເງິນຈາກທະນາຄານພັດທະນາຂອງຈີນ ຈຳນວນ 300 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ເພື່ອປ່ອຍກູ້ຕໍ່ໃຫ້ເອັສເອັມອີ ໃນ ສປປ ລາວ. ທະນາຄານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ໄດ້ຮັບເອົາ 10 ທະນາຄານທຸລະກິດທີ່ແຈ້ງເຈດຈຳນົງເຂົ້າຮ່ວມໂຄງການ ແລະ ມີເງື່ອນໄຂຄົບຖ້ວນ ຕາມລະບຽບການທີ່ທະນາຄານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ໄດ້ກຳນົດໄວ້ ຄື: ທະນາຄານການຄ້າຕ່າງປະເທດລາວມະຫາຊົນ; ທະນາຄານພັດທະນາລາວ;
ທະນາຄານສົ່ງເສີມກະສິກໍາ; ທະນາຄານມາຣູຮານເຈແປນ-ລາວ; ທະນາຄານຮ່ວມພັດທະນາ; ທະນາຄານລາວຈີນ; ທະນາຄານຮ່ວມທຸລະກິດລາວຫວຽດ; ທະນາຄານເອັສທີ; ທະນາຄານຫຸ້ນສ່ວນການຄ້າທະຫານ ສາຂາລາວ; ແລະ ທະນາຄານໄຊງ່ອນເທືອງຕິນລາວ ເຂົ້າຮ່ວມໂຄງການເງິນກູ້ຢືມຈາກທະນາຄານພັດທະນາຂອງຈີນ ບ້ວງ 300 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ເພື່ອສົ່ງເສີມເອັສເອັມອີ. ບ້ວງເງິນດັ່ງກ່າວຈະແບ່ງອອກເປັນສາມງວດ ງວດທີ 1 ຈຳນວນ 100 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ໄລຍະກູ້ຢືມ 5 ປີ ແລະ ປອດໜີ້ຕົ້ນທຶນ 3 ປີ.
ສິ່ງເຫລົ່ານັ້ນແມ່ນນິມິດໝາຍອັນດີສຳລັບເອັສເອັມອີ ທີ່ຈົດທະບຽນວິສາຫະກິດຢ່າງຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ ໂດຍສະເພາະ ຜູ້ປະກອບການທີ່ຕ້ອງການທຶນຮອນ ເພື່ອມາຂະຫຍາຍທຸລະກິດຂອງຕົນ.
ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມທຸລະກິດເຫລົ່ານີ້ ຈະໄດ້ຕື່ນຕົວປັບປຸງການບໍລິຫານຈັດການ ແລະ ການບັນຊີຂອງຕົນໃຫ້ເຂົ້າສູ່ລະບົບ ເພາະຖ້າປາດສະຈາກ ການຖືບັນຊີ, ການວາງແຜນທຸລະກິດ ແລະ ການວາງແຜນການເງິນຢ່າງຖືກຕ້ອງ ທະນາຄານທຸລະກິດຄົງຈະບໍ່ສາມາດປ່ອຍສິນເຊື່ອໃຫ້ກູ້ຢືມໄດ້.
ໃນຂະນະດຽວກັນ ພາກລັດທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ກໍຈະໄດ້ຮ່ວມມືກັນຈັດຕັ້ງຜັນຂະຫຍາຍດຳລັດວ່າດ້ວຍກອງທຶນສົ່ງເສີມເອັສເອັມອີ ສະບັບເລກທີ 299/ລບ ໃຫ້ກາຍເປັນຮູບປະທຳຢ່າງທັນການ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ເອັສເອັມອີ ມີທັດ ສະນະຄະຕິດ້ານບວກຕໍ່ກັບການເຂົ້າຫາແຫລ່ງທຶນ ຢູ່ລາວເຮົາ.
ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ: ວາລະສານທາເກັດ
