ບຸນສູດຊຳຮະ ແມ່ນບຸນຫນຶ່ງທີ່ຢູ່ໃນ ຮີດ 12 ຂອງລາວ ເຮົາມາແຕ່ ດຶກດຳບັນ. ຜູ້ເຖົ້າບູຮານ ມັກເອົາ ເດືອນ 7 ເປັນການເລີ່ມເຮັດບຸນນີ້ ອາດຈະຈັດ 3 ມື້ 3 ຄືນ ຫຼື ຄືນໜຶ່ງ ຕາມແຕ່ລະບ້ານ ຕົກລົງກັນເຮັດ.
ສະຖານທີ່ຈັດ ອາດຈະຕົກລົງກັນເອົາກາງບ້ານ, ຫຼັກບ້ານ, ຫຼັກເມືອງ ບ່ອນສັກສິດພາຍໃນບ້ານ ເປັນບ່ອນປະກອບພິທີການ ຕົວຢ່າງ: ໃນນະຄອນຫຼວງ ວຽງຈັນ ເຖົ້າແກ່ບູຮານກໍມັກກໍານົດເອົາ ວັດສີເມືອງ (ວັດຫຼັກເມືອງ ກ່ອນອານາຈັກລ້ານຊ້າງ) ເຊິ່ງເປັນບ່ອນສັກສິດຂອງເມືອງ ເປັນບ່ອນຈັດພິທີທຸກໆປີ .
ໃນພິທີຕ້ອງແຕ່ງເຄື່ອງກິຍະບູຊາຕ່າງໆ ແລ້ວນິມົນພຣະສົງຈາກນວນຫຼາຍ ມາສູດພຸດທະມົນຄາຖາໃນພາກແລງ, ພາກເຊົ້າມື້ຕໍ່ມາ ປະຊາຊົນກໍພາກັນເຮັດບຸນໃສ່ບາດ ຖວາຍທານ ອຸທິດບຸນໃຫ້ເຈົ້າຖິ່ນເຈົ້າຖານ, ເທວະດາອາຮັກ, ພຣະພູມເຈົ້າທີ່ ແລະ ເທວະດາ ຕ່າງໆ ເພື່ອຄວາມຢູ່ເຢັນເປັນສຸກ ຂອງລູກຫຼານ ແລະ ຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມງານ.
ຈຸດປະສົງຂອງພິທີບຸນຊຳຮະ ແມ່ນ
- ເປັນການຕ້ອນຮັບລະດູການປູກຝັງ ແລະ ເລີ່ມລົງຫຼັກປັກຖານ ໃນການກະເສດ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ຟ້າຝົນຊົນລະທາ ສົມບູນດີຕາມສົມຄວນ.
- ເພື່ອກໍາຈັດປັດເປົ່າເຫດຮ້າຍ ໂພຍໄພ ສິ່ງທີ່ເປັນສະນຽດຈັງໄຮ ທັງທີ່ເບິ່ງເຫັນ ແລະເບິ່ງບໍ່ເຫັນ ໃຫ້ຫາຍສິ້ນໄປ ຈາກບ້ານ ຈາກເຮືອນ ຈາກໄຮ່ນາຕາກ້າ ຮົ້ວສວນ ແລະຊີວິດ ຮ່າງກາຍລູກຫຼານ.
- ເພື່ອເຮັດບຸນ ຮັບໂຊກຫຼັ່ງມາໂຮມ ດ້ວຍການສ້າງບຸນທຳທານ ອຸທິດບຸນໃຫ້ອະມະນຸດ ແລະ ສິ່ງສັກສິດທີ່ປົກປ້ອງຄຸມຄອງປະເທດຊາດບ້ານເຮືອນ ແລະ ຈາກການນິມົນພຣະສົງມາຈະເລີນພຸດທະມົນຄາຖາ.
- ເພື່ອໃຫ້ຜູ້ເປັນລູກຫຼານ ແລະ ປະຊາຊົນພາຍໃນບ້ານ, ໃນເຮືອນ, ໃນປະເທດ ມີຄວາມຢູ່ຊຸ່ມກິນເຢັນ ຢູ່ເຢັນເປັນສຸກ ດັ່ງນີ້ເປັນຕົ້ນ.
ດັ່ງນັ້ນແລ້ວ, ປະເພນີການເຮັດບຸນຊໍາຮະນີ້ ຕາມບູຮານນະການມາຮອດປັດຈຸບັນ ເພິ່ນຈຶ່ງສືບໄວ້, ຮັກສາໄວ້ ແລະ ພາກັນປະຕິບັດຢູ່ເປັນປະຈໍາ ບໍ່ໃຫ້ຂາດ. ເພາະຈະເປັນມຸງຄຸນ ທັງແກ່ຕົນ ແລະ ຄົນອ້ອມຂ້າງ, ສັງຄົມ ຕະຫຼອດຮອດປະເທດຊາດບ້ານເມືອງ .
ເວລາໄປຮ່ວມບຸນນີ້ ຕ້ອງກຽມ
- ຂັນຫ້າ 1 ຂັນ.
- ໝາກເບັງ 1 ຄູ່.
- ດິນຊາຍ 4 ກຳ ຫີນແຮ່ 4 ກຳ. ( ແຍກໆໃສ່ຖົງ ).
- ທຽນຄ່າສອກວຽນຫົວຄ່າຄີງ.
- ນໍ້າອົບນ້ຳຫອມ ມາສ່ວນຕົວກະໄດ້.
ເພາະຫຼັງສູດແລ້ວກໍນໍາກັບໄປຫວ່ານ ໄປຢາຍ ໄປຫົດຕາມເຮືອນ ເຂດດິນຂອງໃຜລາວ ເພື່ອເປັນສິລິມຸງຄຸນ.
ຂໍ້ມູນນີ້ ມີສ່ວນທີ່ຜິດ-ຖືກ ຕ້ອງຂໍອະໄພ ເພາະບຸນຊຳຮະ ຕາມແຕ່ລະທ້ອງຖິ່ນ ຈະມີລາຍລະອຽດປີກຍ່ອຍແຕກຕ່າງກັນໄປຕາມແຕ່ລະທ້ອງຖິ່ນ ແຕ່ມີກົກເຄົ້າອັນດຽວກັນ ເພື່ອຄວາມເປັນສິຣິມຸງຄົນແກ່ຄົນ ສັດ ແລະສັງຄົມ… ນັ້ນແລ.
ທີ່ມາ: Art and Culture of Laos
ຂໍ້ມູນຈາກ: ພຣະອາຈາຣຍ໌ ກໍວິເສດ ທອງບົວສີ
ພາບຈາກເພຈ: ວັດສີເມືອງ