“ແຄນ ແລະ ສຽງແຄນ” ເປັນສຽງດົນຕີພື້ນເມືອງລາວ ທີ່ສືບທອດກັນມາແຕ່ບູຮານ, ການທີ່ເພິ່ນຕັ້ງຊື່ວ່າ “ແຄນ” ຍັງບໍ່ມີຫຼັກຖານຢັ້ງຢືນທີ່ຊັດເຈນ, ໃນປັດຈຸບັນ ມີພຽງແຕ່ຕຳນານເລົ່າຂານມາແຕ່ບູຮານນະການຈາກບັນດາຊ່າງແຄນ, ໝໍຂັບ, ໝໍລຳລຸ້ນຕໍ່ລຸ້ນສືບຕໍ່ກັນ.
ທ່ານ ຄຳພັນ ເໝືອນສິດທິດາ, ປະທານສະມາຄົມສຽງແຄນລາວ ໄດ້ປະກອບຄຳເຫັນກ່ຽວກັບປະຫວັດຂອງແຄນລາວວ່າ “ແຄນ ແລະ ສຽງແຄນ” ໄດ້ກຳເນີດເກີດຂຶ້ນຄູ່ກັບຄົນລາວປະມານ 3000 ກວ່າປີແລ້ວ ໂດຍພູມປັນຍາຂອງບັນພະບຸລຸດລາວເປັນຜູ້ປະດິດສ້າງຂຶ້ນມາ ດັ່ງຄຳກອນທີ່ວ່າ:
“ຕຳນານແຄນວ່າໄວ້ ເປັນຂອງຄູ່ຄົນລາວ
ຄືດັ່ງຄຳພັງເພີຍ ເອີ່ຍຂານນານລ້ຳ
ຕັ້ງແຕ່ຄາວເດີມພຸ້ນ ເປັນແດນລາວຂົງເຂດ
ຄັນຢູ່ເຮືອນພື້ນແປ້ນ ຫາກແມ່ນເປົ່າແຄນໄດ້
ແມ່ນຄົນລາວແທ້ນາ”
“ສຽງແຄນ ເກີດຈາກສຽງນົກຮ້ອງ ແລະ ໄມ້ໄຜ່ສີກັນ
ຟັງລຳພຶງລຳເພິ່ງ ເບິ່ງໄປກໍຄືເວົ້າ
ເອົານາຍພານມາສ້າງ ຫຼາຍແນວແລ້ວເປົ່າເບິ່ງ
ຈົນພະຍາເພິ່ນເອີ້ນ ສຽງນີ້ກໍວ່າແຄນ”.
ສຳລັບຄວາມໝາຍຂອງ ຄຳວ່າ “ແຄນ” ສ່ວນຫຼາຍຈະນິຍົມໃຊ້ຢູ່ທາງພາກເໜືອຂອງປະເທດລາວ ສ່ວນພາກກາງ ແລະ ພາກໃຕ້ ຈະນິຍົມໃຊ້ຄຳວ່າ “ໃຄ” ເຊິ່ງມີຄວາມໝາຍອັນດຽວກັນຄື: “ດີກວ່າເກົ່າ” ດັ່ງຄຳກອນທີ່ວ່າ:
“ຄຳວ່າ ແຄນ ຫຼື ໃຄ ນີ້ ແມ່ນດີຫຼາຍກວ່າເກົ່າ
ໃຜຜູ້ເຈັບປ່ວຍໄຂ້ ໃຄແທ້ກວ່າແຕ່ຫຼັງ
ເວົ້າເຖິງວຽກກໍ່ສ້າງ ຮົ້ວໄຮ່ນາສວນ
ປີໃດດີສົມຄວນ ກໍວ່າແຄນໃຄແລ້ວ”.
ສະຫຼຸບແລ້ວ ແຄນລາວແມ່ນຢູ່ຄູ່ກັບຄົນລາວມາຫຼາຍກວ່າ 3000 ປີ ຄົນລາວນິຍົມໃຊ້ປະກອບພິທີກຳທາງສາສະໜາ, ຂັບ, ລຳປະເພດຕ່າງໆ ຕັ້ງແຕ່ເໜືອຈົນຮອດໃຕ້ແລະ ປັດຈຸບັນກໍຍັງໄດ້ຮັບຄວາມນິຍົມຊົມຊອບ ນອກຈາກນີ້ສຽງແຄນລາວ ຍັງຖືກຮັບຮອງເປັນມໍລະດົກໂລກທາງດ້ານວັດທະນະທຳທີ່ເປັນນາມມະທຳຂອງຄົນເຊື້ອຊາດລາວ ໃນວັນທີ 07 ທັນວາ 2017.
#ສຽງແຄນລາວ #ທີ່ມາ #ດົນຕີລາວ
#ອິນໄຊລາວ #insideLaos ສາລະດີໆ ມີຢູ່ບ່ອນນີ້.