ເດືອນມິຖຸນາ ຂອງທຸກໆປີ ໄດ້ກາຍເປັນ Pride month ເຊິ່ງເປັນເດືອນທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມມ່ວນຊື່ນກັບຫລາຍກິດຈະກຳຂອງກຸ່ມຄົນທີ່ມີຄວາມຫລາກຫລາຍທາງເພດ ຫລື LGBTQ+ ເພື່ອສື່ເຖິງການຕໍ່ສູ້ ເພື່ອຮຽກຮ້ອງຄວາມເທົ່າທຽມ.
ໃນໂອກາດນີ້ Inside Laos ຂໍມາແບ່ງປັນຂໍ້ມູນຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບຄວາມຫຼາກຫຼາຍທາງເພດ ລວມທັງວິທີປະຕິບັດ ຫາກຄົນໃກ້ຕົວ ຫຼື ຄົນໃນຄອບຄົວເປັນຄົນທີ່ມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍທາງເພດ.
ກ່ອນອື່ນເຮົາມາຮູ້ຈັກກັບຄຳວ່າ LGBTQ+ນຳກັນກ່ອນວ່າມັນແມ່ນຫຍັງ?
LGBTQ+ ແມ່ນອັກສອນຫຍໍ້ ທີ່ມາຈາກຄຳວ່າ:
L (Lesbian): ເລສບຽນ ໝາຍເຖິງ ຜູ້ຍິງທີ່ມັກຜູ້ຍິງ
G (Gay): ເກຍ໌ ໝາຍເຖິງ ຜູ້ຊາຍທີ່ມັກຜູ້ຊາຍ (ແຕ່ໃນພາສາອັງກິດຈະໝາຍເຖິງຄົນມັກເພດດຽວກັນ)
B (Bisexual): ໄບເຊັກຊວລ ບຸກຄົນທີ່ມັກທັ້ງສອງເພດ
T (Transgender): ທຣານສ໌ເຈນເດີ ໝາຍເຖິງ ບຸກຄົນຂ້າມເພດ (ເຊັ່ນ ຍິງຂ້າມເພດ ແລະ ຊາຍຂ້າມເພດ)
Q (Queer): ເຄວັຍ ໝາຍເຖິງ ນິຍາມກວມລວມເຖິງອັດຕະລັກທີ່ບໍ່ໄດ້ເປັນຕາມສັງຄົມທົ່ວໄປ ບໍ່ຈຳກັດຂອບເຂດ ຫຼື (Questioning) ເຄວສຊັນນິ່ງ ໝາຍເຖິງ ບຸກຄົນທີ່ຍັງບໍ່ແນ່ໃຈທີ່ຈະລະບຸອັດຕະລັກທາງເພດຂອງຕົນເອງໄດ້, ສ່ວນເຄື່ອງໝາຍ + ແມ່ນສະແດງເຖິງອັດຕະລັກຂອງກຸ່ມຜູ້ທີ່ມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍທາງເພດອື່ນໆ ເຊິ່ງຄວາມຫລາກຫລາຍທາງເພດບໍ່ແມ່ນໂລກ ຫລື ຄວາມຜິດປົກກະຕິ.
ສະໄໝກ່ອນມັກມີການຄິດວ່າ ການຮັກໄຄ່ໃນເພດດຽວກັນນັ້ນເປັນສິ່ງຜິດ ບາງຄົນກໍຄິດວ່າ ຄົນທີ່ມີຄວາມຫລາກຫລາຍທາງເພດນັ້ນຄືຄົນທີ່ມີຄວາມຜິດປົກກະຕິທາງຈິດ ເຊິ່ງຄວາມຄິດນັ້ນຖືກສົ່ງຕໍ່ກັນມາຕະຫລອດ ນັ້ນອາດເປັນເຫດຜົນເຮັດໃຫ້ມີການປະຕິເສດ ແລະ ເລືອກປະຕີບັດເຮັດໃຫ້ພວກເຂົາບໍ່ໄດ້ຮັບສິດ ແລະ ການຍອມຮັບຈາກສັງຄົມເທົ່າທີ່ຄວນ.
ປັດຈຸບັນທາງການແພດກໍອອກມາລະບຸແລ້ວວ່າ ຄົນທີ່ມີຄວາມຫລາກຫລາຍບໍ່ໄດ້ເປັນໂລກ ຫລື ມີຄວາມຜິດປົດກະຕິທາງຈິດແຕ່ຢ່າງໃດ ແຕ່ອາດຈະເກີດຂຶ້ນຈາກອົງປະກອບຫລາຍຢ່າງທັງພາຍໃນຮ່າງກາຍເຊັ່ນ: ລະດັບຮໍໂມນ, ສານເຄມີໃນສະໝອງ ແລະ ພາຍນອກຮ່າງກາຍເຊັ່ນ: ຮູບແບບການລ້ຽງດູ, ວັດທະນະທຳ ຫລື ພື້ນຖານທາງສັງຄົມ ທີ່ຫລໍ່ຫລອມຂັດເກົາກໍເປັນໄດ້.
ສິ່ງທີ່ເຮົາຄວນເຮັດເມື່ອຄົນໃກ້ຕົວ ໝູ່ເພື່ອນ ຫລື ຄົນໃນຄອບຄົວເປັນຜູ້ທີ່ມີຄວາມຫລາກຫລາຍທາງເພດໂດຍເລີ່ມຈາກ:
- ຍອມຮັບ ແລະ ປະຕິບັດຕໍ່ພວກເຂົາຢ່າງຖືກຕ້ອງ ແລະ ເທົ່າທຽມ
- ບໍ່ປຽບທຽບ ຫັນມາສົ່ງເສີມການເຫັນຄຸນຄ່າໃນຕົນເອງ
- ເພີ່ມການສື່ສານໃນເຊີງບວກ ໂອ້ລົມ ແລະ ເປີດໂອກາດໃຫ້ພວກເຂົາໄດ້ບອກເລົ່າເລື່ອງລາວ ຄວາມຕ້ອງການຂອງຕົນເອງຢ່າງເລິກເຊິງໃນບາງຄັ້ງ
- ໃສ່ໃຈຄວາມຮູ້ສຶກ ໃຫ້ຄວາມສຳຄັນ ແລະ ຊື່ນຊົມໃນສີ່ງທີ່ເຮົາເຮັດໄດ້ດີ
- ບໍ່ຖາມໃນສິ່ງທີ່ເຂົາບໍ່ຢາກຕອບ ເນື່ອງຈາກກຸ່ມຄົນທີ່ມີຄວາມຫລາກກລາຍທາງເພດອາດຕ້ອງປະເຊີນກັບການປ່ຽນແປງຕ່າງໆທັງຮ່າງກາຍ ແລະ ຈິດໃຈ ອາດຈະເຮັດໃຫ້ເຂົາຮູ້ສຶກແປກແຍກຈາກຄົນອື່ນ ເຮົາຄວນຫັນມາເຂົ້າໃຈກັນຫລາຍຂຶ້ນເພາະຄວາມຫລາກຫລາຍທາງເພດນັ້ນບໍ່ແມ່ນເລື່ອງຜິດປົກກະຕິແຕ່ຢ່າງໃດ ເພາະຄວາມຫລາກຫລາຍຄືສິ່ງທີ່ສວຍງາມ.
