ເມື່ອທ່ານເດີນທາງໄປທີ່ແຂວງຫົວພັນ ໂດຍສະເພາະແມ່ນຢູ່ທີ່ເມືອງຊຳໃຕ້ ກໍຢ່າລືມຢຸດແວ່ພັກຜ່ອນຢ່ອນໃຈ, ຊົມວິວທິວທັດທຳມະຊາດ ຂອງນໍ້າຕົກຕາດຜາຫວ່າງ ເຊິ່ງເປັນນ້ຳຕົກທີ່ສວຍສົດງົດງາມ ເປັນມົນສະເໜ່ຂອງເມືອງເໜືອ ກໍວ່າໄດ້.
ນໍ້າຕົກຕາດຜາຫວ່າງ ເປັນນໍ້າຕົກຫີນເກັດ ຕັ້ງຢູ່ບ້ານປາວເໜືອ, ເມືອງຊຳໃຕ້, ແຂວງ ຫົວພັນ ຫ່າງຈາກເທສະບານເມືອງຊຳໃຕ້ 30 ກິໂລແມັດ ເປັນນໍ້າຕົກຕາດ ໄຫຼອອກຈາກຮູຜາຫີນທີ່ຍາວຢຽດໄປຕາມສາຍພູສູງ ແລະ ມີນໍ້າໄຫຼຕະຫຼອດປີ ເປັນນໍ້າຕົກຕາດທຳມະຊາດທີ່ສວຍງາມ ເຊິ່ງອາດເປັນອັນດັບຫນຶ່ງຂອງປະເທດລາວ ກໍວ່າໄດ້ ໂດຍມີຄວາມຍາວທັງໝົດ 700 ແມັດ, ກວ້າງສະເລ່ຍ 15-20 ແມັດ ມີ 21 ພັກ, ແຕ່ລະພັກມີຄຸນລັກສະນະຄວາມງາມທີ່ແຕກຕ່າງກັນ.
ສະຖານທີ່ແຫ່ງນີ້, ເປັນຕາດທີ່ມີສະເໜ່ດຶງດູດຈິດໃຈຜູ້ມາທ່ຽວຊົມຍ້ອນ ຄວາມງາມຂອງທໍາມະຊາດ ທີ່ອຸດົມສົມບູນໄປດ້ວຍຊີວະນາໆ ພັນອາໄສຢູ່ຫຼາກຫຼາຍ, ອາກາດສົດຊື່ນເຢັນສະບາຍ, ສອງຝາກຫ້ວຍມີຕົ້ນໄມ້ນາໆຊະນິດທີ່ຂຽວງາມ, ມີສັດສາວາສິ່ງຫຼາຍຊະນິດເປັນຕົ້ນ ນົກ, ກະຮອກ ແລະ ສັດຊະນິດອື່ນໆຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ.
ພິເສດ ບໍລິເວນດັ່ງກ່າວ ນອກຈາກໃນຂອບເຂດ ນໍ້າຕົກຕາດຜາຫວ່າງ ຍັງມີຮ່ອງຮອຍທາງປະຫວັດສາດ, ວັດທະນະທຳ ຫຼາຍຢ່າງ ທີ່ເປັນຕາງຶດງໍ້ອັດສະຈັນ ເຊັ່ນ: ຫີນຕັ້ງ, ຫີນໜູນີກາ, ມີຮອຍຕີນເຢື້ອຍ, ເຕົ່າຫີນຕີນຜາຮໍ ແລະ ຖໍ້າມ້າຫີນ ຜູ້ເຖົ້າຜູ້ແກ່ບູຮານເພີ່ນເຄີຍ ເວົ້າກັນວ່າ: “ຖໍ້າມ້າສາລີກາບຜາຮໍ” ເຊິ່ງມີຄວາມເໝາະສົມແກ່ການໄປທ່ຽວຊົມ ແລະ ພັກຜ່ອນໃນມື້ວັນພັກຕ່າງໆ.